Niewątpliwie unikatowym gatunkiem gada jest Mahamba, przypominające krokodyla zwierzę, które widywane jest w bagnistej okolicy jeziora Likouala w Demokratycznej Republice Konga w środkowej Afryce. Istnieją również doniesienia o pojawieniu się Mahamba w rzekach Tyihumbwe i Kasai w północnej Angoli, gdzie zwierzę znane jest pod nazwą Lipata. Według opisów, długość jego ciała wynosi około 15 metrów. Głowa przypomina krokodylą, jest jednak od niej wyraźnie szersza. Jak ustalili badacze kryptozoologii, doktor Roy P. Mackal i John Reinhardt Werner, tubylcy wyraźnie odróżniają Mahambę od innych widywanych w tym rejonie kryptyd, Mokele Mbembe i Nguma Monene.

Mahamba jest zwierzęciem mięsożernym, były nawet doniesienia, że pożerał ludzi. Składa jaja i drąży długie podziemne tunele. Nazwę nadali mu członkowie plemienia Bobangi.

Spośród relacji na szczególną uwagę zasługuje ta z roku 1954, kiedy to Guy de la Ruwiere ujrzał podobne do krokodyla zwierzę w bagnach Maika, niedaleko jeziora Likouala. Miało ono przynajmniej 8 metrów długości. Zwierzę kilkukrotnie podniosło głowę, ukazując nienormalnie długą szyję. Zanurzając się pod wodę, wywołało ogromną falę.

Jeśli chodzi o pochodzenie Mahamba, badacze wysnuli kilka teorii. Jedna z nich mówi, iż mogą to być stare i wyjątkowo agresywne osobniki krokodyla nilowego Crocodylus niloticus. Oficjalny zanotowany rekord długości ciała tego zwierzęcia wynosi 19 stóp i 6 cali, czyli niecałe 6 metrów. Widywano również większe okazy. Świadkowie twierdzą jednak, że jest to zupełnie inny gatunek.

Pojawiła się również hipoteza, jakoby Mahamba był przetrwałym do naszych czasów deinozuchem. Deinozuchy były krewnymi dzisiejszych aligatorów, żyjącymi około 80 milionów lat temu. Obecnie szacuje się, że długość ich ciała mogła dochodzić do około 10-15 metrów, waga zaś - do około dwóch ton, co pozwalało im walczyć z podobnych gabarytów dinozaurami. Znane są również skamieliny kajmana puruzaura oraz gawiala rambozucha, które żyły w okresie Miocenu (około 15 milionów lat temu). Inni naukowcy dopuszczają również mozazaura.

Opracowanie: Ivellios